2017 Pilootproject WSE meer info
Momenteel volstaat in het kader van overheidsopdrachten vaak een verklaring (op papier) dat de fundamentele arbeidsvoorwaarden zullen nageleefd worden tijdens de uitvoering (als uitvoeringsvoorwaarde). Met dit pilootproject wil de Vlaamse Overheid de naleving van de arbeidsvoorwaarden effectief kunnen controleren in de productielocatie.
Concreet meldt het lokaal bestuur of Vlaamse overheidsdienst zich aan bij het Departement Werk en Sociale Economie (DWSE) d.m.v. een engagementsverklaring. Vervolgens kan het bestuur gebruik maken van de standaardbestekclausules i.v.m. het respect voor de arbeidsomstandigheden en het proefproject op in haar bestek. Pas na de gunning dient de opdrachtnemer een vragenlijst in te vullen dankzij dewelke aankopers van de Vlaamse overheid en lokale besturen hun textielleveranciers kunnen doorlichten, d.w.z. nagaan of die de fundamentele arbeidsrechten en mensenrechten respecteren. Indien blijkt dat het risico op schending van de basisconventies mbt de arbeidsomstandigheden reëel is, kan de Vlaamse overheid een auditor afvaardigen naar de productielocatie. In het geval inbreuken vastgesteld worden, kan het lokaal bestuur/de Vlaamse overheidsdienst het contract verbreken of vragen de arbeidsomstandigheden te verbeteren. Daarna kan eventueel een opvolgingsaudit uitgevoerd worden om te zien of de omstandigheden verbeterd zijn.
Sinds juni 2017 engageerden 8 verschillende besturen zich (intercommunales, OCMW’s, steden, Vlaamse overheidsdienst,… ) om met de techniek uit het pilootproject aan de slag te gaan waarvan één overheidsopdracht reeds afgelopen is.
Er lopen verschillende risicoanalyses om te bepalen of een audit in de productielocatie al dan niet aangewezen is omdat de risico’s op schendingen van de fundamentele arbeidsrechten reëel zijn. Deze analyses nemen meer tijd dan verwacht om diverse redenen: de opdrachtnemers en aankopers worden voor het eerst met deze techniek en vragen geconfronteerd, de leveranciers van de opdrachtnemers weigeren (initieel) open kaart te spelen over hun productielocaties, vragen worden niet tijdig beantwoord, ontbrekende bewijsstukken,… Tot nader order (juni 2017) werd er nog geen audit uitgevoerd.
Het blijft een aandachtspunt overheidsdiensten te vinden die overheidsopdrachten lanceren voor een voldoende groot volume en voor een voldoende lange looptijd. Het blijft een aandachtspunt om besturen en overheidsdiensten met in aanmerking komende overheidsopdrachten te overtuigen tot deelname.
Meer informatie: gert.vaneeckhout@wse.vlaanderen.be